ಉಪ್ಪು & ಸಕ್ಕರೆಯ ಸಂವಾದ, ಸೂರ್ಯ ಹಸಿರಾಗಿ ಕಂಡರೆ, ಮತ್ತು ಹೂವಿನ ಮೇಲೆ ಅನ್ಯೋಕ್ತಿ

 वर्णनम्, ವರ್ಣನೆ  5 Responses »
Aug 032020
 

ಶಶಿಕಿರಣ್ ರವರ ಪದ್ಯ – ಹೂವಿನ ಬಗೆಗಿನ ಅನ್ಯೋಕ್ತಿ:
मा कत्थिष्ठाः सुम व्यक्तं सौरभत्वात्कदाचन।
विप्रकीर्णत्वमाप्नोषि वियोगाद्गुणसम्पदः॥
ಹೂವೇ, ನಿನ್ನಲ್ಲಿ ಸೌರಭವಿದೆಯೆಂದು ಬೀಗದಿರು, ಗುಣ(ದಾರ)ವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ನೀವು ಬಿಡಿಯಾಗಿಯೇ (ಬೆರೆಯದೆಲೆ) ಉಳಿಯುವೆ.
——-
ಉಷಾರವರ ಪದ್ಯ – ಉಪ್ಪು & ಸಕ್ಕರೆಯ ಸಂವಾದ:
ಒದಗಿರ್ಪುದೆನಗೂಟದೆಲೆಯ ಬಲತುದಿ ಭಾಗ್ಯ-
ಮದೆ ನಿನ್ನನೆಡಕಿಡುದ ನಾನು ಬಲ್ಲೆಂ|
ಮದಮೆಂತದೆಲೆಮರುಳೆಯೆನಗಿಲ್ಲ ಪರ್ಯಾಯ
ಬದಲುಂಟು ನಿನಗೆ ಕಾಣ್ ಜೇನು ಬೆಲ್ಲಂ||
ಉಪ್ಪಿಗೆ ಆಲ್ಟರ್ನೇಟೇ ಇಲ್ಲ ಅಲ್ಲವೇ? ಹೇಗಿದೆ ಅದರ ಆಲ್ಟರ್ಕೇಟ್?
——-
ವೀಣಾರವರ ಪದ್ಯ – ಸೂರ್ಯ ಹಸಿರಾಗಿ ಕಂಡರೆ
रविर्हरिद्वर्णमवाप्नुयाच्चेत्
सुवर्णवर्णं गिरिकाननादि।
सूर्यो धारा स्याद्धरणिश्च सूर्यः
किं नामनि स्यात् क्रियया ह्यभिज्ञा।।

ಒಂಟಿ ದನಿ, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಮೂರ್ತಿ ಮತ್ತು ಕೊಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿ ದನಗಳ ಸಂಭಾಷಣೆ

 वर्णनम्, ವರ್ಣನೆ  2 Responses »
Jul 262020
 

ಶ್ರೀ ರಾ. ಗಣೇಶರ ಪದ್ಯ:
ಸೀಸ:
ಪುಣ್ಯಕೋಟಿಯ ಕಥೆಯನೊಂದು ಮುದಿದನವಲ್ಲಿ ಕರುಗಳ್ಗೆ ಕೂರ್ಮೆಯಿಂದೊರೆಯುತಿರಲು
ನೊಗದ ಭಾರಕೆ ನೊಂದ ಗೋಣುಗಳ ಕಥೆಯನ್ನು ಮತ್ತೊಂದೆಡೆಯೊಳೆತ್ತು ಕಥಿಸುತಿರಲು|
ಕರೆಯ ಬಂದಾಕೆಯಂ ಲೀಲೆಯಿಂ ಝಾಡಿಸಿದ ಮೋಜನಾ ತೊಂಡುದನಮೊರೆಯುತಿರಲು
ಹುಲ್ಲುಹುರುಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಹುರುಳುತಿರುಳುಗಳಿಲ್ಲವೆಂದು ಘೂಂಕರಿಸುತಿರೆ ಗೂಳಿಯತ್ತಲ್||

ತೇಟಗೀತಿ:
ಕೊಟ್ಟಿಗೆಯ ನಡುವೆ ಗುಂಗಾಡು ಗುನುಗಿನಲ್ಲಿ
ಸದ್ದು ಸದ್ದೆಂದು ಬಾಲಮಂ ಬೀಸಿ ಬೀಸಿ|
ಪಶುಸಮೂಹಮದು ಸಂಭಾಷಣೆಗಳ ನಡುವೆ
ಮೆಲುಕುಹಾಕುತ್ತುಮಿರ್ಪುದೈ ಹಿಂಡಿತುಂಡಂ||

ಹಾಳುಬಿದ್ದ ಗುಡಿಯಲ್ಲಿನ ವಿಗ್ರಹ, ಕಾಳಿಯ ನಗು, ಹಂಬಲ

 वर्णनम्, ವರ್ಣನೆ  1 Response »
Jul 192020
 

Two verses by Raghavendra Hebbalalu on Kali’s smile:

कालकाललयलास्यसमाप्तौ
नन्दिता नृतिमनोज्ञतया सा।
कालिका मुहुरपीक्षणकामा
हासवित्तमददन्नटराजे।।
At the end of the destroyer’s dance of dissolution,
She was pleased with the beauty of the dance.
Kaalii, desirous of seeing it again,
Gave the money of her smile to the king of dancers.
(नटराट् – नटराजे)

त्रिकालाव्याकृतः स्थाणुर् व्याकृत्यै याचितो यदा।
कालीहासस् तदोत्पन्नः पातु धात्वर्थदो मुदा।।
When the motionless Shiva, the one who is unmanifest in all three times was beseeched for vyAkaraNa,
Kaalii laughed then. May her laughter that gives meaning to dhaatus gladly protect.

ಪದ್ಯಪಾನ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಭಾಗ ೧

 वर्णनम्, संस्कृत पद्यानि  86 Responses »
Jul 092013
 

Dear Padyapānis

Padyapāna which started as a platform for all of us to hone our skills in metrical and classical poetry has got overwhelming responses from all and it led to the organizing of tumbugannaḍa śatāvadhāna. Till now we have been mainly concentrating on versification in kannaḍa except for few stray verses in saṁskṛta. In a bid to expand our horizons a bit more we have decided to start a section in saṁskṛta. Today being ‘आषाढस्य प्रथमदिवसे’ , the first day of the month of āṣāḍha, the day when Yakṣa of the famous Meghadūta spotted the cloud and today’s Nakṣatra being ‘Punarvasu’, the birth star of Rāma (Meghadūta has number of references to Sītā and Rāma  like जनकतनयास्नानपुण्योदकेषु, रामगिर्याश्रमेषु, रघुपतिपदैरङ्कितं मेखलासु ), we couldn’t find a day more apt to start this venture. As āṣāḍha pūrṇimā is celebrated as the birthday of Bhagavān Veda Vyāsa it is apt to start with verses on that great ṛṣi kavi.

So the first topic in this section

Verse/verses on Bhagavān Veda Vyāsa in conformance to any metrical pattern in saṁskṛta.

ಪದ್ಯಪಾನಿಗಳಿಗೆ ನಮಸ್ಕಾರ,
ಛಂದೋಬದ್ಧ ಹಾಗು ಅಭಿಜಾತ ಪದ್ಯರಚನೆಯ ಸಲುವಾಗಿ ಪದ್ಯಪಾನವೆಂಬ ಈ ವೇದಿಕೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು. ಇದಕ್ಕೆ ದೊರೆತ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಹಾಗು ಬೆಂಬಲದ ಫಲವಾಗಿ ತುಂಬುಗನ್ನಡ ಶತಾವಧಾನದ ಆಯೋಜನೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ನಾವು ಮುಖ್ಯವಾಗಿ (ಕೆಲವು ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ) ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪದ್ಯರಚನೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದೇವೆ. ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲೂ ಸಹ ಪದ್ಯರಚನೆ ಮಾಡುವ ಹಂಬಲದಿಂದ ಸಂಸ್ಕೃತ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಆರಂಭಿಸಲು ನಿಶ್ಚಯಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಇಂದು ‘आषाढस्य प्रथमदिवसे’ ಅಂದರೆ ಆಷಾಢ ಮಾಸದ ಮೊದಲ ದಿನ, ಇಂದೇ ಮೇಘದೂತ ಕಾವ್ಯದಲ್ಲಿ ನಾಯಕನಾದ ಯಕ್ಷನು ಮೋಡವನ್ನು ಕಂಡದ್ದು ಹಾಗು ಇಂದಿನ ನಕ್ಷತ್ರ ರಘುಕುಲತಿಲಕನಾದ ಶ್ರೀ ರಾಮಚಂದ್ರನ (ಮೇಘದೂತದಲ್ಲಿ ಸೀತಾರಾಮರ ಬಹಳಷ್ಟು ಪಂಕ್ತಿಗಳಿವೆ ಉದಾ: जनकतनयास्नानपुण्योदकेषु, रामगिर्याश्रमेषु, रघुपतिपदैरङ्कितं मेखलासु  ) ಜನ್ಮನಕ್ಷತ್ರವಾದ ಪುನರ್ವಸು ಹೀಗಾಗಿ ಇಂದಿನ ದಿನಕ್ಕಿಂತ ಒಳ್ಳೆಯ ದಿನ ಸಿಗಲಾರದೆಂಬ ಆಶಯದಿಂದ ಇಂದೇ ಈ ವಿಭಾಗವನ್ನು ಆರಂಭಿಸೋಣ.

ಆಷಾಢ ಮಾಸದ ಪೂರ್ಣಿಮೆಯನ್ನು ಭಗವಾನ್ ವೇದ ವ್ಯಾಸರ ಜನ್ಮದಿನವೆಂದು ಆಚರಿಸುವುದರಿಂದ ಈ ಬಾರಿ ಅದನ್ನೇ ವಸ್ತುವಾಗಿ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಭಗವಾನ್ ವೇದ ವ್ಯಾಸರ ಮೇಲೆ ಛಂದೋಬದ್ಧವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕೃತದಲ್ಲಿ ಪದ್ಯವನ್ನು/ಪದ್ಯಗಳನ್ನು ರಚಿಸೋಣ