Aug 102020
 

ಶ್ರೀಧರ ಸಾಲಿಗ್ರಾಮರ ಪರಿಹಾರಗಳು:
ಕಂದರಮಂ ಬಳಸುತ್ತುಂ
ಮುಂದಕ್ಕಂ ನದಿಗಳೊಟ್ಟುಗೂಡುತೆ ಸಾಗಲ್|
ಸಂದೆಗಮಿರದಾಗಿದೊ ಕಾ-
ಣೊಂದಕೆ ಮತ್ತೊಂದ ಕೂಡಲೊಂದೆಯೆ ಮೊತ್ತಂ||

ಪೊಂದಿಸುತುಂ ದಿಟ್ಟಿಯನೊ-
ಪ್ಪಂದಂಗೊಂಡೆರಡು ಕಂಗಳೀಕ್ಷಿಪುದೆಂದುಂ|
ಮುಂದಿರ್ಪುದನೈಕ್ಯತೆಯಿಂ-
ದೊಂದಕೆ ಮತ್ತೊಂದ ಕೂಡಲೊಂದೆಯೆ ಮೊತ್ತಂ||

ಸಂದಿರೆ ಗಾಯಕರ ಜುಗ-
ಲ್ಬಂದಿಯೊಳರಿತೊರ್ವರೊರ್ವರೊಳ್ ಶ್ರುತಿ ಸೇರಲ್|
ಸಂದೆಗಮಿರದೊಕ್ಕೊರಲಂ-
ತೊಂದಕೆ ಮತ್ತೊಂದ ಕೂಡಲೊಂದೆಯೆ ಮೊತ್ತಂ||
——–
ನೀಲಕಂಠ ಕುಲಕರ್ಣಿಯವರ ಪರಿಹಾರ:
ಕುಂದದ ಗಣಿತಂ ಬಹಳಾ-
ನಂದಮನೀಯ್ಗುಂ ಬಹುತ್ವಮಂ ತೋರದೆಯೇ|
ಗೊಂದಲಮೆನಿಸದು ಸಂಖ್ಯೆಯ-
ನೊಂದಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸೇರಲೊಂದೇ ಮೊತ್ತಂ||
(ಬಹುತ್ವವನ್ನು ತೋರದೇ ಒಂದು ಕೂಡಿಕೆಗೆ ಒಂದೇ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ ಗಣಿತ. ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಮೊತ್ತವಲ್ಲ)
——-
ಕಾಂಚನಾರವರ ಪರಿಹಾರ:
ಪೊಂದಿಸಿಕೊಳ್ಳುತೆ ಪಕ್ಷಗ-
ಳೊಂದಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸೇರಲೊಂದೇ ಮೊತ್ತಂ-|
ಪಂದಿಕುರಿನಾಯ್ನರಿಗಳಾ!
ಬಂದೊಡನೊಂದೆಡೆ, ಸಮಾನರೀ ಘಟಬಂಧಂ!!
——–
ಉಷಾರವರ ಪರಿಹಾರಗಳು:
ಛಂದೋಬದ್ಧಂ ವೃತ್ತಂ,
ಸಂದ ಪ್ರಸ್ತಾರದೊಳ್ ಗುರುಲಘುಗಣನಕಂ|
ಮುಂದಾಗಲ್ ಪ್ರತಿಪಾದದೊ-
ಳೊಂದಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಸೇರಲೊಂದೇ ಮೊತ್ತಂ||
(ವೃತ್ತದ ಪ್ರತಿಪಾದದಲ್ಲೂ ಮಾತ್ರೆಗಳ ಮೊತ್ತ ಒಂದೇ)
——-
ಸೋಮಶೇಖರ ಶರ್ಮರ ಪರಿಹಾರ:
ಈಗಾಗಲೇ ಒಂದು ಕೊಲೆಗೆ ಖಳನಾಯಕನಿಗೆ ನೇಣು ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗಿದ್ದಾಗ…
ಬಂದೆಯ ಕುನ್ನಿಯೆ ಸದೆಯುವೆ-
ನೆಂದಂ ಖಳನಾಯಕಂ ರಿಪುವನೊದೆಯುತ್ತುಂ|
ಸಂದಿದೆ ನೇಣೆನಗಿನ್ನೇ-
ನೊಂದಕೆ ಮತ್ತೊಂದು ಕೂಡಲೊಂದೇ ಮೊತ್ತಂ||
——
ಸುಧೀರ ಕೇಸರಿಯವರ ಪರಿಹಾರ:
अनुयुक्त also means asked,
भवति is also ಸಂಭೋಧನೆ to a lady,
आचार्या is a lady teacher
आचार्ययानुयुक्तो ह्येकं चैकेनुयुक्तम्-अथ किं भवति?
शिष्यो ब्रूते “त्रि भवत्यैकं चैकेनुयुक्तम्-एकं, भवति!”
1+(1+1)

Jul 122020
 

ಶಶಿಕಿರಣ್ ರವರ ಪರಿಹಾರ:
ವಿಕತ್ಥನೋದ್ವರ್ಜಿತಮುದ್ಘವೃತ್ತಿಂ
ಜಿತಾರಿಷಟ್ಕಂ ಶಮಸಂಪದೀಡ್ಯಮ್|
ಬುದ್ಧಂ ನಿಭಾಲ್ಯೋಚಿತಮೇವಮಾಹು-
ರ್ಜಾಜ್ವಲ್ತಿ ವಜ್ರಂ ನ ಕದಾಪಿ ಲೋಕೇ||
ಸ್ವಪ್ರತಿಷ್ಠೆಯ ಲೇಶವೂ ಇಲ್ಲದ, ಅರಿಷಡ್ವರ್ಗವನ್ನು ಗೆದ್ದ, ಶಮವೆಂಬ ಸಂಪತ್ತಿಗೇ ಪೂಜ್ಯನಾದ ಬುದ್ಧನನ್ನು ಕಂಡವರು ಈ ಸಮುಚಿತವಾದ ಮಾತನ್ನಾಡಿದರು–ವಜ್ರವೆಂದೂ ಕಣ್ಣುಕೋರೈಸದು.

ಕಾಂಚನಾರವರ ಪರಿಹಾರ:
ಮಜ್ಜನಂಗೊಳುತೆ ಭಕ್ತಿಯಬ್ಧಿಯೊಳ್,
ಸಜ್ಜನಂ ನುಡಿವನಂತೆ, “ದೇವಿಯೀ|
ಬಿಜ್ಜೆಯಿಂದೊಗೆದ ವಕ್ತ್ರದಿಂ ಮಿಗಿಲ್
ಬಜ್ಜರಂ ಬೆಳಗದಿರ್ಪುದೆಂದಿಗುಂ||”

ರವೀಂದ್ರಹೊಳ್ಳರ ಪರಿಹಾರ:
ವಜ್ಜೆಯಾದ ನವಕೋಟಿದರ್ಪದೊಳ್
ಮಜ್ಜಿತಂ ಕೃಪಣಮಾನಿವಾಸನಯ್|
ಬಿಜ್ಜೆಯೊಂದೊಲಿಯೆ ದಾಸನಾಗಲಾ
ಬಜ್ಜರಂ ಬೆಳಗದಿರ್ಪುದೆಂದಿಗುಂ||
(ಮಾ=ಶ್ರೀ. ಶ್ರೀನಿವಾಸನಾಯಕನು ಪುರಂದರದಾಸನಾದ ಪರಿಹಾರ. ಒಂದು ಸ್ವಾರಸ್ಯ: ಬಿಜ್ಜೆ ಒಲಿಯೆ – ಅವಿದ್ಯೆ ಹೋಗಿ ವಿದ್ಯೆ ಎಂಬುದೊಂದು, ಆತನ ಮಡದಿಯ ಹೆಸರು ಸರಸ್ವತಿ ಎಂಬುದೊಂದು)

ವೀಣಾ ಉದಯನರ 2 ಪರಿಹಾರಗಳು:
जाज्वल्ति वज्रं न कदापि लोके
संतो महान्तो निवसन्ति यत्र।
इत्येव निश्चित्य मणीन् स्वदेशं
म्लेच्छा नयन्ति स्म नु भारतात् ते?!
ಸಂತ ಮಹಂತರು ನೆಲೆಸಿದ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ವಜ್ರಗಳು ಬೆಳಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದೇ ನಿಶ್ಚಯಿಸಿ ಮ್ಲೇಚ್ಛರು ನಮ್ಮ ಭೌತಿಕಸಂಪತ್ತನ್ನು ಸೂರೆಗೊಂಡು ತಮ್ಮ ದೇಶಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದರೇ?

रसस्वरूपस्य परात्मनः सा
भा हृद्गता चेत् प्रतिभा तदैव।
नान्तर्गता चेत् द्युमणेः प्रभा तत्
जाज्वल्ति वज्रं न कदापि लोके।।
ರಸಸ್ವರೂಪನಾದ ಪರಮಾತ್ಮನ ಕಿರಣ (ಅಥವಾ ಒಂದು ಕಿರಣವಾದರೂ) ಯಾರ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ತಾಕುತ್ತದೋ/ತಾಕಿದಾಗಲೇ ವ್ಯಕ್ತಿ ಪ್ರತಿಭೆಯುಳ್ಳವನಾಗುತ್ತಾನೆ.(ಪ್ರತಿಭೆಗೆ reflect ಅಂತಲೂ ಅರ್ಥ). ಅಂತೆಯೇ, ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಭೆಯೇ ಇಲ್ಲದೆ ವಜ್ರಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಭೆ(reflection)ಯಿಲ್ಲ.

Jul 052020
 

ಕಾಂಚನಾರ ಪರಿಹಾರ:
ಮರಗುವ ಕೆಲವಾತೊಳ್ ರಾಜಗೇಹಕ್ಕೆ ಕಾಡಿಂ,
ಭರತನೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಲ್! ರಾಮನೊಪ್ಪುತ್ತೆ ಪೋದಂ|
ವರಪಿತನಜಪುತ್ರಂ ಸಾವನಪ್ಪಿರ್ಪುದಂ ತಾ
ನರೆಚಣದೊಳೆ ಕಾಣಲ್ ಚಿತ್ತನೇತ್ರಂಗಳಿಂದಂ!|
(ಶೋಕಭರಿತವಾದ ಭರತನ ಮಾತುಗಳೇ ರಾಮನನ್ನು ಅಯೋಧ್ಯೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದಿತ್ತು.)

May 192016
 

“कविर्मनीषी क्रान्तदर्शी” इति संस्कृत वाङ्गमये संस्तूयमानाः कवयः |  रवेरगोचरं हि यत्कवेस्सुगोचरं हि तत्  इति समस्यापादस्य हेतुः भारतीयाभाषासु तत्रापि कर्णाटभाषायां प्रसिद्धवाचोविच्छित्तिः/सुभाषितं “ರವಿ ಕಾಣದ್ದನ್ನು ಕವಿ ಕಂಡ” .

Jan 112016
 

समस्यापादस्तु विनीलमल्लीस्रगियं विभाव्यते इति | भवेन्न नीलमल्लिकापुष्पमित्यत्र समस्यायाः हेतुः | अवधानिवर्येण गणेशेन कृतमिदं परिहारद्वयम् |

जगत्त्रयीचातकचेतनोर्जितं घनाघनच्छायमुदीक्ष्य कृष्ण ते |
वपुस्समालं कविभिर्मनोहरं विनीलमल्लीस्रगियं विभाव्यते ||

महेन्द्रनीलाश्मविनिर्मिताग्रतश्चकास्ति मूर्तिः किल शिल्पिशीलिना |
तदीयकण्ठार्पितचित्रचित्रिला विनीलमल्लीस्रगियं विभाव्यते ||

 

Nov 102015
 

जालस्थानेऽस्मिन् संस्कृतविभागे अपूर्वदृष्टं प्रहर्षिणीछन्दः| समस्यापादमधुना “राधायां रतिमुपयाति रेवतीशः” | रेवतीशः बलरामः कथं कृष्णप्रियायां राधायां रतिमुपयातीति भागवतपुराणकथाकुठारप्राया समस्या |

Aug 062015
 
आषाढमासस्तु कविकुलगुरुकालिदासप्रियमासः। अत एव मासेस्मिन् समस्यायां सः कर्णाटभाषायां काव्यं करोति |

समस्या : कर्णाटोक्त्यां कवनमकरोत् कालिदासः कवीन्द्रः|

छन्दः : मन्दाक्रान्ता

AshADha being very much beloved to the greatest poet kAlidAsa, the topic also is about him.
i.e. “kAlidAsa wrote poetry in kannada”. The line is set in mandAkrAntA metre which is one of his favourite metres which (at least in its present form) might have been conceived by him.

Jul 072015
 

वृक्षाद्दृष्ट्वा शफरपतनं जीवलोको जहर्ष |

इति पादमुपयुज्य समस्यापूरणं कुर्मः |

 

Apr 022015
 
गङ्गानदी लवणवारिमयी बभूव ।

इति पादमुपयुज्य समस्यापूरणं कुर्मः ॥