ಹಲವು ದೋಷಗಳಿದ್ದವು. ತಿದ್ದಿದ್ದೇನೆ. ಇನ್ನೂ ಇವೆಯೇನೋ?
ದಿವ್ಯಚಕ್ಷುವ ಸಾಕ್ಷಿಯೊಳಗಚ್ಚಿರವು ನಿನ್ನ
ಭವ್ಯ ಬೋಧೆಗಳು ಮನದಾಳದವುಗಳ್|
ಹವ್ಯವೊಂದಿತ್ತಿನನಿಗೆದ್ದಾಲಸಿ ನಡೆ ಲೋ
ಕವ್ಯವಹೃತಿಯೊಳಿನ್ನು ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳು||
ವ್ಯರ್ಥದ ಆಲೋಚನೆಗಳೇಕೆ? ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಸೂರ್ಯನು ನಿನ್ನ ಮನದಾಳದ ಇಂತಹ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು record ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳ (ಅಚ್ಚು ಇರವು). ಆಲಸಿಯೇ, ಒಮ್ಮೆ ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ನಮಿಸಿ ಎದ್ದು ನಿನ್ನ ಕೆಲಸ ನೋಡು.
ಯತ್ನ ದಿಟವಾಗಿ ಸ್ತುತ್ಯ. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಂದು ವ್ಯಾಕರಣದ ಸವರಣೆಗಳು ಇಂತಿವೆ:
……………………………ತನ್ನಾತ್ಮಸಂಜಾತನಂ
(ನಿಮ್ಮ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಧಿಯು “ತನ್ನಾತ್ಮಜನೆನ್ನುತಾ” ಎಂದಾಗಿ ಛಂದಸ್ಸು ಕೆಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ರಿಪೇರಿ:-)
ಸುರಿಪಳ್ ಪ್ರೀತಿಯನಿತ್ತು ಸಂಪದದೊಡಂ ತನ್ನಂಗಮಂ ತೇಯುತುಂ|
(again for the sake of metre and grammar)
ನರನೇಂ ಚಿಂತಿಪನೇ ನಿಜಾಂಬಿಕೆಯ ಕಣ್ಣೊಳ್ ತಾಂ ಕಸಂಬೆತ್ತು ಮ-
ತ್ತಿರವುಂ ತನ್ನಯದಪ್ಪುತಿರ್ಪುದನೆ ಮೇಣ್ ತನ್ನಿಂದೆ ಸಂಭಾಳಿಸಲ್?
(again for the sake of avoiding ಅರಿಸಮಾಸ, ವಿಸಂಧಿದೋಷ and non-halagannada usages, i have taken liberty to recast these lines)
ನನ್ನ ಎರಡನೆಯ ಪದ್ಯವು ಔಪಚ್ಛಂದಸಿಕಾ ಎಂಬ ಅರ್ಧಸಮವೃತ್ತದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಸಮಪಾದಗಳಲ್ಲಿ ಹನ್ನೆರಡು ಮತ್ತು ವಿಷಮಪಾದಗಳಲ್ಲಿ ಹನ್ನೊಂದು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನುಳ್ಳದ್ದು. ಇದರ ಪ್ರಸ್ತಾರವಿಂತಿದೆ:
UU – UU – U – U – – (ವಿಷಮಪಾದಗಳು)
UU – – UU – U – U – – (ಸಮಪಾದಗಳು)
ಒಳ್ಲೆಯ ಪ್ರಯತ್ನ. ಸ್ವಲ್ಪ ಹಳಗನ್ನಡದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸವರಣೆಗಳು:
…………………………………………………………………
……………….ಕಾಂತಿಧರನಾ (ತೇಜೋಧರ ಎಂದಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ತೇಜಸ್ ಅಕಾರಾಂತವಲ್ಲ, ಸಕಾರಾಂತ ಶಬ್ದ. ಹೀಗಾಗಿ ತೇಜಸ್+ಧರ ಎನ್ನುವ ಸಂಸೃತಪದಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಸ್ಕೃತದ್ದೇ ಸಂಧಿಯಾಗಬೇಕು. pl ref. to the Sanskrit grammar:-)………ಮೋಡಂಗಳೊಳ್ ಕಾಣುತುಂ
…………………………………………………………………….
ಪಳಿದಂ ನಿದ್ರೆಯ(೦) ಕಾಡುತಿರ್ದ ಕನಸಂ ಬೀಳುತ್ತಲೆಳ್ಚೆತ್ತವಂ
ದಿವ್ಯಚಕ್ಷುವ ಸಾಕ್ಷಿಯೊಳಚ್ಚಾಗವು ನಿನ್ನ
ಭವ್ಯ ಬೋಧೆಗಳು ಮನದಾಳದವುಗಳ್|
ಹವ್ಯವೊಂದಿತ್ತಿನನಿಗೆದ್ದಾಲಸಿ ನಡೆ ಲೋ
ಕವ್ಯವಹೃತಿಯೊಳು ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳಲ್||
ಹಲವು ದೋಷಗಳಿದ್ದವು. ತಿದ್ದಿದ್ದೇನೆ. ಇನ್ನೂ ಇವೆಯೇನೋ?
ದಿವ್ಯಚಕ್ಷುವ ಸಾಕ್ಷಿಯೊಳಗಚ್ಚಿರವು ನಿನ್ನ
ಭವ್ಯ ಬೋಧೆಗಳು ಮನದಾಳದವುಗಳ್|
ಹವ್ಯವೊಂದಿತ್ತಿನನಿಗೆದ್ದಾಲಸಿ ನಡೆ ಲೋ
ಕವ್ಯವಹೃತಿಯೊಳಿನ್ನು ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳು||
ವ್ಯರ್ಥದ ಆಲೋಚನೆಗಳೇಕೆ? ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಸಾಕ್ಷಿಯಾದ ಸೂರ್ಯನು ನಿನ್ನ ಮನದಾಳದ ಇಂತಹ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು record ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳ (ಅಚ್ಚು ಇರವು). ಆಲಸಿಯೇ, ಒಮ್ಮೆ ಸೂರ್ಯನಿಗೆ ನಮಿಸಿ ಎದ್ದು ನಿನ್ನ ಕೆಲಸ ನೋಡು.
ಚೆನ್ನಾಗಿದೆಯಾದರೂ ಮೂರನೆಯ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪ ಗತಿ ಎಡವಿದೆ. ಯಮಾಡಿ ಸವರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿರಿ.
ಪ್ರಸಾದರೆ,
> … ಇನ್ನೂ ಇವೆಯೇನೋ?
ಈರೀತಿಯಲ್ಲೇಕವಚನ ಸಂಭೋಧನೆಯು
ಯಾರಿಗೆಂದಿಷ್ಟು ನೀಂ ಪೇಳು ಗೆಳೆಯಾ ?
ಸಾರವ ವ್ಯಾಕರಣ ಛಂದಸ್ಸು ಪಾಠಗಳ
ತೋರಿಕಲುಹಿದ ಗುರುವಲೀ ಪ್ರೀತಿಯೇಂ ??
🙂
ರಾಮ್,
ಪಲರಿಹರು ಗುರುಗಳೆನಗಂ
ಕಲಿಸಿಹ ಮುಖ್ಯರ್ ಗಣೇಶವರ್ಯರು ಪೂಜ್ಯರ್|
ಬಲಿಸಿದಿತರ ಗುರುಗಳ್ನಿ
ನ್ನೊಲಿಹರ್ದೊಡ್ಡಪ್ಪನೆನ್ನೊಲವವರಿಗೇನೋ||
ದೊಡ್ಡಪ್ಪ = ದುಡ್ಡು (ಕಾಂಚನ) ಇದ್ದವನು
ಮತ್ತೇಭದಾಟವನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ಬಾರಿ ಪದ್ಯದಲ್ಲಿ ತರಲು ಯೆತ್ನಿಸಿದ್ದೇನೆ:)
ನರನ೦ ಮಾತೆಯು ಕಣ್ಣೊಳಿಟ್ಟು ಪೊರೆವಳ್ ತನ್ನಾತ್ಮಜ೦ಯೆನ್ನುತಾ
ಸುರಿಪಳ್ ಪ್ರೀತಿಯಮಿತ್ತು ಸ೦ಪದಗಳ೦ ತನ್ನ೦ಗವ೦ ಶೋಷಿಸಿ
ನರನು೦ ಚಿ೦ತಿಸುತಿರ್ಪನೇನು ಜನನೀ ಕಣ್ಣೊಳ್ಕಸ೦ ಎ೦ಬುದೀ
ಇರುವು೦ ತನ್ನಯದಾಗುತಿರ್ದುದನು ತಾ೦ ತನ್ನಿ೦ದ ಸ೦ಬಾಳಿಸಲ್
ಮಾತೆ = ಪ್ರಕೃತಿ ಮಾತೆ
ಸೋಮ, ಕರೆಕ್ಟ್. ಅವನು ಕೂತಿರುವ ಸ್ಟೈಲ್ ನೋಡಿ ನನಗೂ ಹೆಚ್ಚು-ಕಮ್ಮಿ ಇಂತಹುದೇ ಭಾವನೆ ಬಂದು, ಆಲಸ್ಯ ತೊಡೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದೇನೆ.
ಯತ್ನ ದಿಟವಾಗಿ ಸ್ತುತ್ಯ. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಂದು ವ್ಯಾಕರಣದ ಸವರಣೆಗಳು ಇಂತಿವೆ:
……………………………ತನ್ನಾತ್ಮಸಂಜಾತನಂ
(ನಿಮ್ಮ ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಧಿಯು “ತನ್ನಾತ್ಮಜನೆನ್ನುತಾ” ಎಂದಾಗಿ ಛಂದಸ್ಸು ಕೆಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಈ ರಿಪೇರಿ:-)
ಸುರಿಪಳ್ ಪ್ರೀತಿಯನಿತ್ತು ಸಂಪದದೊಡಂ ತನ್ನಂಗಮಂ ತೇಯುತುಂ|
(again for the sake of metre and grammar)
ನರನೇಂ ಚಿಂತಿಪನೇ ನಿಜಾಂಬಿಕೆಯ ಕಣ್ಣೊಳ್ ತಾಂ ಕಸಂಬೆತ್ತು ಮ-
ತ್ತಿರವುಂ ತನ್ನಯದಪ್ಪುತಿರ್ಪುದನೆ ಮೇಣ್ ತನ್ನಿಂದೆ ಸಂಭಾಳಿಸಲ್?
(again for the sake of avoiding ಅರಿಸಮಾಸ, ವಿಸಂಧಿದೋಷ and non-halagannada usages, i have taken liberty to recast these lines)
ಗಣೇಶ್ ಸರ್, ಸರಿಪಡಿಸಿದ್ದೇನೆ,
ನರನ೦ ಮಾತೆಯು ಕಣ್ಣೊಳಿಟ್ಟು ಪೊರೆವಳ್ ತನ್ನಾತ್ಮಸಂಜಾತನಂ
ಸುರಿಪಳ್ ಪ್ರೀತಿಯನಿತ್ತು ಸಂಪದದೊಡಂ ತನ್ನಂಗಮಂ ತೇಯುತುಂ
ನರನೇಂ ಚಿಂತಿಪನೇ ನಿಜಾಂಬಿಕೆಯ ಕಣ್ಣೊಳ್ ತಾಂ ಕಸಂಬೆತ್ತು ಮ-
ತ್ತಿರವುಂ ತನ್ನಯದಪ್ಪುತಿರ್ಪುದನೆ ಮೇಣ್ ತನ್ನಿಂದೆ ಸಂಭಾಳಿಸಲ್?
ನಿಜನಯನತಾರಕೆಗಳೊಳ್
ವಿಜನವಿಭಾವರಿಯ ಬಾನಿನರಿಲ್ಗಳನೆಲ್ಲಂ|
ಸೃಜಿಸಿಕೊಳುತ್ತಿರ್ಪಾತನ
ವಿಜಿತಜಗತ್ತೃಷ್ಣೆಯೆಮಗೆ ಬೋಧಕಮಕ್ಕುಂ||
(ನಯನತಾರಕೆ=eye-ball, ವಿಭಾವರಿ=ರಾತ್ರಿ, ಅರಿಲ್=ತಾರೆ)
ಪದ್ಯವು ತುಂಬ ಗಂಭೀರವೂ ಪ್ರೌಢವೂ ಆಯಿತೇನೋ!….ಪ್ರಸಾದರಿಗೆ ಬೇಸರವಿಲ್ಲವಷ್ಟೆ?;-)
ಸರಳವಾಗಿ ಮತ್ತೊಂದು:
ಇವನಾರೊ ವಿಚಿತ್ರಚಿತ್ರವೀಕ್ಷಾ-
ಪ್ರವಣಂ! ಸರ್ವಜಗತ್ತಿಗಾಗೆ ಕಣ್ಣೇ
ತವೆ ದರ್ಪಣಮಾ ಪ್ರಬುದ್ಧನಿರ್ಮಾ-
ಣವನೇ ನೋಡುತಲಿರ್ಪನಲ್ತೆ ನಿಚ್ಚಂ||
ನನ್ನ ಎರಡನೆಯ ಪದ್ಯವು ಔಪಚ್ಛಂದಸಿಕಾ ಎಂಬ ಅರ್ಧಸಮವೃತ್ತದಲ್ಲಿದೆ. ಇದು ಕ್ರಮವಾಗಿ ಸಮಪಾದಗಳಲ್ಲಿ ಹನ್ನೆರಡು ಮತ್ತು ವಿಷಮಪಾದಗಳಲ್ಲಿ ಹನ್ನೊಂದು ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನುಳ್ಳದ್ದು. ಇದರ ಪ್ರಸ್ತಾರವಿಂತಿದೆ:
UU – UU – U – U – – (ವಿಷಮಪಾದಗಳು)
UU – – UU – U – U – – (ಸಮಪಾದಗಳು)
ಪದ್ಯಂ ಗಂಭೀರಂ ಅನ
ವದ್ಯಂ ಪ್ರೌಢಂ ಪ್ರಸಾದಗಂ ಬೇಸರವೇಂ|
ಗದ್ಯಂ ಅವದ್ಯಂ ಗಾಧಂ (shallow)
ಹೃದ್ಯಮಿವಂಗಂ ಸುಲಿರ್ದ ಕದಲೀಫಲದೊಲ್||
ಪದ್ಯಂ ಗಂಭೀರಂ ಅನ
ವದ್ಯಂ ಪ್ರೌಢಂ ಪ್ರಸಾದುಗಂ ಬೇಸರವೇ|
ಗದ್ಯಂ ಅವದ್ಯಂ ಗಾಧಂ (shallow)
ಹೃದ್ಯಮಿವಂಗಂ ಸುಲಿರ್ದ ಕದಲೀಫಲದೊಲ್||
Wow!! quite bombastic style:-) but here and there visaMdhi errors. sulirda should be sulida. At all places rEpha is unwarranted…
‘ಫಲದವೊಲ್’ ಬದಲಿಗೆ ‘ಫಲದೊಲ್’ ಬಳಸಬಹುದೇ?
Not so welcoming in halagannada…
ಒಂಟಿ ಬಾಳದು ತಂತು ಬೇಸರ
ಗಂಟು ಕಳಚಲು ಮಡದಿ ಮಕ್ಕಳ
ನಂಟು ಮುಗಿದಿರೆ ಮದುವೆ ಬಂಧದ, ಶೂನ್ಯ ತುಂಬಿರಲು |
ಅಂಟು ಕರಗುತ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬಿತೊ
ಬ್ಬಂಟಿ ಬೆಳಗುವ ರವಿಯ ನೋಡಲ
ದುಂಟು ಮಾಡಿತು ಸಾಧಿಸುವ ಛಲ ಜೀವಮಾನದಲಿ ||
ಅಂಟು = attachment
ಕುಳಿತಂ ಕೊಂಬೆಯ ಮೇಲೆ ಚಿಂತಿಸುತಲೀ ನಾನಾ ವಿಚಾರಂಗಳಂ
ಬಳಿಕಾ ಭೂಮಿಯೊಳಿರ್ಪ ತೇಜಧರನಾ ಮೋಡಂಗಳಲ್ ಕಾಣುತಾ |
ತಿಳಿಯಲ್ ಬುಧ್ಧಿವಿಕಾರಮಾತ್ರವಿದುವೆಂ ಸತ್ಯಕ್ಕೆ ದೂರಾದುದಂ
ಹಳಿದನ್ ನಿದ್ದೆಯಕಾಡುತಿರ್ದಕನಸಂ ಬೀಳುತ್ತಲೆಚ್ಚೆತ್ತವಂ ||
ಛಂದಸ್ಸು :: ಮತ್ತೇಭ ವಿಕ್ರೀಡಿತ
ಒಳ್ಲೆಯ ಪ್ರಯತ್ನ. ಸ್ವಲ್ಪ ಹಳಗನ್ನಡದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸವರಣೆಗಳು:
…………………………………………………………………
……………….ಕಾಂತಿಧರನಾ (ತೇಜೋಧರ ಎಂದಾಗಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಏಕೆಂದರೆ ತೇಜಸ್ ಅಕಾರಾಂತವಲ್ಲ, ಸಕಾರಾಂತ ಶಬ್ದ. ಹೀಗಾಗಿ ತೇಜಸ್+ಧರ ಎನ್ನುವ ಸಂಸೃತಪದಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಸ್ಕೃತದ್ದೇ ಸಂಧಿಯಾಗಬೇಕು. pl ref. to the Sanskrit grammar:-)………ಮೋಡಂಗಳೊಳ್ ಕಾಣುತುಂ
…………………………………………………………………….
ಪಳಿದಂ ನಿದ್ರೆಯ(೦) ಕಾಡುತಿರ್ದ ಕನಸಂ ಬೀಳುತ್ತಲೆಳ್ಚೆತ್ತವಂ
🙂
ಕುಳಿತಂ ಕೊಂಬೆಯ ಮೇಲೆ ಚಿಂತಿಸುತಲೀ ನಾನಾ ವಿಚಾರಂಗಳಂ
ಬಳಿಕಾ ಭೂಮಿಯೊಳಿರ್ಪ ಕಾಂತಿಧರನಾ ಮೋಡಂಗಳೊಳ್ ಕಾಣುತಂ |
ತಿಳಿಯಲ್ ಬುಧ್ಧಿವಿಕಾರಮಾತ್ರವಮಿದುವೆಂ ಸತ್ಯಕ್ಕೆ ದೂರಾದುದಂ
ಪಳಿದಂ ನಿದ್ರೆಯ ಕಾಡುತಿರ್ದಕನಸಂ ಬೀಳುತ್ತಲೆಳ್ಚೆ ತ್ತವಂ ||
ವನಮಯೂರ ವೃತ್ತದಲ್ಲಿ
ಖಿನ್ನಮನ ಹೊಮ್ಮಿಸಿತೆ ಚಿತ್ರಗಳ ನೆಲ್ಲಂ
ಭಿನ್ನತೆ ಪ್ರಸನ್ನತೆ ಮನೋವ್ಯಥೆಯ ವರ್ಣಂ
ಹಿನ್ನೆಲೆಯದಾಗಿ ಯೆದೆಯಾಳಕಿಳಿದಾಗಳ್
ತನ್ನದುರೆ ಬಿಂಬಿಸುತ ಕಣ್ ಪರದೆ ಯಾಯ್ತೇ
ಚೆಲುವಾದ ಪದ್ಯ. ಈ ವೃತ್ತಕ್ಕೆ ಇಂದುನಂದನ ಎಂಬ ಹೆಸರೂ ಗ್ರಂಥಾಂತರಗಳಲ್ಲಿ ಇದೆ. ಹಾರಬಂಧವನ್ನು ರಚಿಸಲು ನಾನು ಹಲವು ಬಾರಿ ಅವಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನೂ ಬಳಸಿದ್ದುಂಟು.
ಹಸಿರು ಕಾಡಿಗೆಕಳೆದು ಭೂರಮೆಯ ಕಣ್ಗಳಲಿ — (ಕಾಡಿಗೆ(ನಾಮಪದ) – ಕಣ್ಣಿಗೆ ಹಚ್ಚುವ ಕಪ್ಪು)
ಪಸೆಯಾರಿಹುದುನಿತ್ಯ ವೇದನೆಯಲೀ | — (ಪಸೆ – ತೇವ)
ಮಿಸುಕಲೀಯದೆರೆಪ್ಪೆ ಕುಳಿತಿರುವೆ ನೀನಡುವೆ
ಕಸುವೆಲ್ಲಿ ನುಸುಳೀತು ಹೆಣನೋಟದೀ || — (ಕಸುವು – ಬಲ)
ತವಕವೇತಕೆ ನಿನಗೆ ತಿ೦ಗಳನು ತುಳಿವುದಕೆ
ಅವನಿಯೊಳು ದೃಢಪಾದವಿಡಬಾರದೇ ?
ಭವರದಾತುರವೇಕೆ ಮು೦ಬರೆವ ಹು೦ಬಿನಲಿ — (ಭವರ – ಯುದ್ಧ)
ಸವಡಿನಲಿ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯ ಮೆಲಲಾಗದೇ ? — (ಸವಡು – ವಿರಾಮ, ಬಿಡುವು)
ಬಹುದಿನಗಳಾದ ಬಳಿಕಂ ಶ್ರೀಶನಾಗಮನ-
ಮಹಹ! ಸತ್ಕಾವ್ಯವಿನತಾಪುತ್ರನೊಡನೆ|
ವಹಿಸ್ಕೊಳ್ವುದು ಜವದೆ ಪದ್ಯಪಾನದ ಜಗ-
ನ್ಮಹಿತರಸಭಾರವನ್ನೊಲ್ಮೆಯಿಂದಂ:-)