ಮಾಧವಾ ನೀ ಮಮತೆಯಾ ಮಡು
ರಾಧೆಯಾ ರಾಗನಿವ ನರಕನ
ಭಾಧೆಯಾ ಭಂಧನವ ಬಿಡಿಸಿದ ಅಂಗನಾಲೋಲಾ
ಆಧರದ ಸೋದರನೆ ನೆಚ್ಚಿಗೆ
ಸಾಧಿಸಲೊಲವ ವಿಜಯನರಸಿಗೆ
ವೇಧೆಯಲಿ ಕೈ ಪಿಡಿದೆ ನೀ ವೀರರ ಸತೀಮಣಿಯಾ
Mar 232011
Mar 212011
ಸೀಸ ಪದ್ಯ…..೬ ವಿಷ್ಣುಗಣ(ಅಥವಾ ೫ ಮಾತ್ರೆಯ ೬ ಗಣಗಳು) + ೨ ಬ್ರಹ್ಮಗಣ ( ಅಥವಾ ೩ ಮಾತ್ರೆ ೨ ಗಣಗಳು) ಗಳ ೪ ಸಾಲುಗಳು…
೫*೬ + ೩*೨
ಕೊನೆಗೆ ಸೀಸದ ಜೊತೆಯಾಗಿ ಬರುವ ತೇಟಗೀತೆ( ೩ * ೧ + ೫*೨ + ೩* ೨)
ಮಾತ್ರೆಗಳಿಗಕ್ಷರಗಳನಿಡುವಿಕ್ಕಟ್ಟಲೆ ಜಗದಗಲವ ನಿರ್ಮಿಸಿ ನಗುತಲೆ ನಡೆದ
ಪದಮಾತ್ರ ದಲೆ ಕಾವ್ಯಸಾಸಿರವ ಸೃಜಿಪ ಕವಿಯ೦ತ್ರತಿರುಪುಗಳ್ ಬಿಗಿವ೦ಥ ಯ೦ತ್ರಿ |
ಛ೦ದದಿ೦ ಚ೦ದವಾಗಿಹಕಾವ್ಯದಿ೦ ಬದಲಿಸಿಹ ಜೀವಗತಿಯ ಹುರುಪಿನಿ೦ ಕಾವ್ಯೋ
ದ್ಯೋಗಕ್ಕೆಳೆಸಿ ದಾರಿಯಲಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಗುರುತೊ೦ದಕ೦ಡು ನಮಿಸುತಿರಿಸಿಹೆ ಹೆಜ್ಜೆಯೊ೦ದಾ ||
ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಶ್ರೀಶನೀ ಸೀಸವ೦ ಹರಸಿ ನೀವ್
ಕೈಯೆಡವದ೦ತೆ ಮನದಿ೦ಗಿತವ೦ ರಚಿಸಲ್ ||
Mar 202011
ನೀರ ತಿಳಿ ತೊರೆಗಳ ನಿನಾದದ-
ಪಾರ ಹಸಿರಿನ ಶಾಲಗಳ ವಿ-
ಸ್ತಾರ ವನಗಳು ಚಿತ್ರಕೂಟದ ಸೊಭಗ ಮೆರೆಸಿಹವು ||
ಧೀರ ಮುನಿಗಳ ಶಾಂತ ತಪಗಂ-
ಭೀರ ಯಜ್ಞ್ಯದ ಕಾರ್ಯವಲ್ಲದೆ
ದೂರ ದೇಶದ ವಲಸೆ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಸೆಳೆಯುತಲಿ || ೧ ||
ದ್ರುಮಗಳಡಿಯಲೆ ತಮಸೆ ತಟದಾ-
ಶ್ರಮದೆ ವಾಲ್ಮೀಕಿಮುನಿ ಜಪತಪ
ಕ್ರಮದೆ ನಡೆಸುತ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲೆ ಕಳೆದಿಹನು ||
ಶ್ರಮದೆ ಯೋಜನೆಗಳನು ದಾಟುತ
ಕ್ರಮದೆ ಸ್ಥಳ ಪರಕಿಸಲು ಇದೆವಿ-
ಶ್ರಮಕೆ ಯೋಗ್ಯವನೆಂದು ಕ್ರೌಂಚಗಳೆರಡರಭಿಮತವು || ೨ ||
ಶಾಲದತಿ ಎತ್ತರದ ಮರದಲಿ
ಮೇಲೆ ಬಲಯುತ ಕೊಂಬೆಯಾರಿಸಿ
ನೀಲ ಕ್ರೌಂಚಗಳೊಂದುಗೂಡನು ಮುದದೆ ಕಟ್ಟಿದವು ||
ನೀಳ ಕತ್ತುಗಳೊಂದರೊಂದಿಗೆ
ವಾಲಿಸುತ ತೊರ್ಪಡಿಸೆ ಪ್ರೀತಿಯ
ಲೀಲೆಯನುದಿನ ನೋಡುತಿದ್ದನು ಮುನಿಯು ಸಂಭ್ರಮದಿ || ೩ ||
ಹಾರುತಿರೆ ರೆಕ್ಕೆಗಳ ತುದಿಗಳು
ನೀರ ಸೋಕಿಸೆ ಸಣ್ಣ ಅಲೆಗಳ
ನೇರ ರೇಖೆಗಳೆರಡುಕಡೆಯಲು ಚಂದ ಕಾಣುವುದು ||
ಕೀರಲಿನ ಭಾಷೆಯದದಾದರು
ಸಾರವದ್ಭಾವನೆಯ ಕೇಕೆಗೆ
ಸೂರೆಗೊಂಡನು ಮುನಿಯು ಪ್ರಕೃತಿಯ ರೀತಿಗಳ ಕಂಡು || ೪ ||
ಶಾಲಮರದೆಡೆ ಮುನಿಯು ನೋಡಲು
ಮಾಲೆಯೆನೆ ಕೊರಳುಗಳ ಹೆಣೆದಿಹ
ಕಾಲವನೆ ಮರೆತಿರುವ ಮಿಥುನದ ಕ್ರೌಂಚಗಳ ಕಂಡ ||
ಶೂಲದಂತಹ ಬಾಣವೊಂದನು
ವ್ಯಾಲನೊಬ್ಬನು ಬಳೆಸೆ ಕತ್ತಿನ
ಮೋಲ ಸೀಳಿತು ಗಂಡು ಪಕ್ಷಿಯ ಪ್ರಾಣ ಹಾರಿಸುತ || ೫ ||
ಹೆಣ್ಣು ಗಾಬರಿಯಿಂದ ಹಾರುತ
ಮಣ್ಣಿನಾಸರೆ ಪಡೆದು ರಕ್ತದ
ಬಣ್ಣ ಹರೆಡಿಹ ತನ್ನ ನಲ್ಲನ ದೇಹ ಸೇರುತಲಿ ||
ತಣ್ಣಗಿನ ಕೊರಳನ್ನು ತೀಡುತ
ಸಣ್ಣಗಿನ ಅಳಲನ್ನು ಹೊರಡಿಸೆ
ಕಣ್ಣು ಮಂಜಾಗುತಲಿ ಮುನಿವರ “ಒಡನೆ ಶಪಿಸಿದನು” || ೬ ||
~~~~~~~~~~~~
Mar 192011
ಉತ್ತರಕೆ ಪ್ರತ್ಯುತ್ತರಗಳಿರೆ
ಮತ್ತೆ ಪದ್ಯಗಳೋಡಿ ಬರುತಿರ –
ಲೆತ್ತಿ ನಲಿದುದು ಪ್ರತಿಭೆ ಕಾವ್ಯ ಕುತೂಹಲಿಗರೆದೆಯೊಳ್ ||
ಸುತ್ತ ಭಾಮಿನಿ ಷಟ್ಪದಿಗಳಲಿ
ಮುತ್ತಿ ಬರುತಿಹುದೀಸುಹಾಸವು
ತುತ್ತ ಮರೆಸುತಲಿದ್ದುದಲ್ಲದೆ ನಿದ್ರೆಯನು ಕಾಡಿ || ||
ಮತ್ತೆ ಪದ್ಯಗಳೋಡಿ ಬರುತಿರ –
ಲೆತ್ತಿ ನಲಿದುದು ಪ್ರತಿಭೆ ಕಾವ್ಯ ಕುತೂಹಲಿಗರೆದೆಯೊಳ್ ||
ಸುತ್ತ ಭಾಮಿನಿ ಷಟ್ಪದಿಗಳಲಿ
ಮುತ್ತಿ ಬರುತಿಹುದೀಸುಹಾಸವು
ತುತ್ತ ಮರೆಸುತಲಿದ್ದುದಲ್ಲದೆ ನಿದ್ರೆಯನು ಕಾಡಿ || ||
Mar 192011
ಆಟವಿದ ಬಹು ರೋಚಕದೆ ಜನ
ಗೂಟ ಹೊಡೆಯುತ ದೂರದರ್ಶನ
ನೋಟ ನೋಡಲು ಎಲ್ಲ ಸಮಯವ ಮೀಸಲಿಡುತಿಹರು!
ಸ್ಫೋಟದಲೆ ಬೆಳೆದಿರುವ ದೇಶದ
ಕಾಟದತಿ ಬಂಡಿಗಳ ಪಥಗಳು
ಮಾಟವೆನೆ ಸುಲಭದಲಿ ಕೆಲಸವ ಮಾಡೆ ತೆರೆದಿಹವು!!!
Mar 182011
ಇದು ಸೋಮ ಪದ್ಯ ಮೂಲಕ ಕೇಳಿದ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಒಂದು ಉತ್ತರ ::
ತಂದೆ ತಾತರು ಪಿತೃಗಳೆಲ್ಲರು
ತಂದ ಪೂರ್ವಾಪರದ ಗತಿಗಳ
ಮುಂದುವರಿಸಿದ ತಳಿಯ ಪುಣ್ಯದ ಜನುಮವೆಮ್ಮಿರವು ||
ಹಿಂದೆ ಕೇಡಿಗರೆದುರು ಹೆದರಿರೆ
ಮುಂದೆ ಕುರುಗಳ ಕ್ಷೇತ್ರ ಯುದ್ಧದಿ
ತಂದೆ ಸಹಿತದಿ ಹೋರಿ ಮಡಿದವ ಹೇಡಿಯೆಂತಹನು?
[ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರಿಯಲೂ ಬಹುದು :-)]
– ರಾಮಚಂದ್ರ
Mar 182011
ದಾಳಿ ಕೋರರ ಕತ್ತಿ ಹೊಡೆತಕೆ
ಸಿಲುಕಿ ತತ್ತರಿಸಿದ್ದ ನಿನ್ನಯ
ಅಳಲನಾಲಿಸಿ ಆಸೆಯೊಂದನು ಕಂಡರು ಪಟೇಲರು |
ಅಲ್ಲಿ ಶಿವ ದೇಗುಲವ ಕಟ್ಟಿಸಿ
ಬೆಳೆಸಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ಪ್ರೇಮ ಭಕುತಿಯ
ಅಳಸಿದರು ಪಾತಕವನೆಸಗಿದ ವೈರಿ ನೆನಪುಗಳಾ ||
Corrections/suggestions welcome
Mar 172011
ಬರಿಯ ಜನ್ಮದ ಬಲ ಸಾಲದು:
———————–
ಬರಿಯ ಜನ್ಮದ ಬಲದಲೇನಿದೆ
ನರನನುತ್ತಮನೆಂದು ಬಗೆಯುವ
ಸ್ಥಿರದ ಶೌರ್ಯ ಕುಶಾಗ್ರಮತಿಯ ವಿಲಾಸ ಸೊಗಸುಗಳು?
ಪುರದ ರಾಜನ ಕುವರನಾದೊಡೆ
ತುರುಗಳನು ಹಿಡಿದೊಯ್ದ ಕೇಡಿಗ
ಕುರುಜನರ ಪವ್ರುಷವನಡಗಿಸೆ ಉತ್ತರೋತ್ತರನೆ? ||೧||
[ಕುರುಜನರ ಪವ್ರುಷವನಳಿಸದ ಉತ್ತರೋತ್ತರನೆ? ]
ಬಾಲವಯದಲಿ ಹಾದಿ ತಪ್ಪಿದ
ಲೋಲ ಸಖಿಯರ ತರುಣನಿವ ತಾ
ಸಾಲ ತೀರಿಸೆ ಪಾಂಡು ಪುತ್ರಗೆ ಪ್ರಾಣವನೆ ಕೊಟ್ಟ
ಕಾಲ ಪಥದಲಿ ಮನುಜನಡತೆಯು
ವಾಲಿಪುದಕವಗುಣಗಳೆಲ್ಲವ
ಜಾಲಿ ಸುತತಾ ಸಾಕ್ಷಿ ಯಾಯಿತು ಹಿರಿಮೆ ಯುತ್ತರನ ||೨||
ಲೋಲ ಸಖಿಯರ ತರುಣನಿವ ತಾ
ಸಾಲ ತೀರಿಸೆ ಪಾಂಡು ಪುತ್ರಗೆ ಪ್ರಾಣವನೆ ಕೊಟ್ಟ
ಕಾಲ ಪಥದಲಿ ಮನುಜನಡತೆಯು
ವಾಲಿಪುದಕವಗುಣಗಳೆಲ್ಲವ
ಜಾಲಿ ಸುತತಾ ಸಾಕ್ಷಿ ಯಾಯಿತು ಹಿರಿಮೆ ಯುತ್ತರನ ||೨||
ಜಪಾನಿನ ಭೀಕರ ದುರಂತದ ಬಗ್ಗೆ:
————————–
ಶಿವನ ಕಾಲ್ತುಳಿತದಲಿ ಅಲೆತಾಂ-
ಡವದ ನಾಟ್ಯಕೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿತೆ?
ಜವನ ಮಹಿಷನೆ ಕಪ್ಪು ಅಲೆಗಳ ರೂಪ ತಾಳಿದನೆs?
ರವಿಯ ಬೆಳಕನೆ ಮಾಸುವಂದದಿ
ಕವಿಸುತಲಿ ಕತ್ತಲೆಯ ನಿಮಿಷದೆ
ಸವೆಸಿದುದು ಜೀವಗಳ ಶರಧಿಯ ಮಂಥನದ ವಿಷವೇ?
Mar 152011
ಸರಳ ರಗಳೆ:
ಅತಿ ಸುಲಭವಾದ ಛ೦ದೋಬ೦ಧ. ೫ ಮಾತ್ರೆಗಳ ೪ ಗಣಗಳು ಪ್ರತಿ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ…ಆದಿ-ಅ೦ತ್ಯ ಪ್ರಾಸದ ರಗಳೆ ಇಲ್ಲವಾದ್ದರಿ೦ದ…ಇದು ಸರಳ ರಗಳೆ 🙂
ಹೊದೆದ ಕ೦ಬಳಿಸರಿದು ಹಿಮದಹನಿ ಕರಗಿರಲು
ಎಲೆರಾಶಿಯೆಲ್ಲೆಲ್ಲು ಭೂಗವಚದ೦ತಿರಲು
ಕೊರಳ ಕೋಗಿಲೆ ಕೊಡವಿ ದು೦ಬಿ ಮೈಮುರಿದಿರಲು
ಕಳೆಯುತಿದೆ ಮಾಘ ಜಗಕಾದಿಹುದು ಹೊಸತನಕೆ.
Mar 132011
ಹಳೆಯ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸಿ ಬರೆದರೆ ಅಭ್ಯಾಸವಗುತ್ತದೆಂದು ಗಣೇಶ್ ಹೇಳಿದ್ದರಿಂದ, ನರಸಿಂಹ ಸ್ವಾಮಿಯವರ “ಹತ್ತು ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ” ಕವಿತೆಯನ್ನು ಮರಳಿ ಭಾಮಿನಿ ಷಟ್ಪದಿಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದ್ದೇನೆ. ವಿಷಯವು ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಮೂಲಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೆ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಹೋಗಿರಬಹುದು ::
ಹತ್ತು ವರ್ಷದ ಮುನ್ನ ತೇರಲಿ
ಸುತ್ತಮುತ್ತೋಡಾಡುತಿದ್ದಿರಿ
ಹತ್ತಿರದ ಹೆಣ್ಣೆಂದು ಮೆಚ್ಚುತ ಮುತ್ತನೊತ್ತಿದಿರಿs ||
ಕತ್ತನೆತ್ತದ ಭಯದ ಭರ ನಾ –
ಚುತ್ತ ಕರಗುತ ಕೆಂಪಡರಿ ಮನೆ –
ಯತ್ತ ಓಡಲು ಕೆನ್ನೆಗೆರಡನು ಕೊಟ್ಟರದು ಹದನs || ೧ ||
ಮನೆಗೆ ಹಿರಿಯರ ಕೂಡಿ ಬಂದವ –
ರೆನಗೆ ಉಡುಗೊರೆಯೊಂದ ತಂದು ಲ –
ಗನದ ಮಾತಾಡಿದಿರಿ ಗೆಲುವನು ಹರಡಿದಿರಿ ಬಹುಳ ||
ಇನಿಯರಾದಿರದೊಂದು ಪರಿಯಿಂ –
ದೆನಗೆ ನಚ್ಚನೆ ಸನಿಹ ಬಂದಿರಿ
ಪುನಹ ಪಡೆದಿರಿ ಹೋದ ಮಾನವ ಜೊತೆಗೆ ಹೆಣ್ಣೊಂದs || ೨ ||
ನೆಂಟರೆಲ್ಲರ ಸದರ ಸಡಗರ
ತುಂಟ ಮಕ್ಕಳ ಕೂಟದಾಟಗ –
ಳೆಂಟು ದಿನಗಳ ಮದುವೆ ಸಂಭ್ರಮ ಸಂದ ಸುಮ ಸಮಯ ||
ಅಂಟಿ ಹೊರಟಿತು ಬಾಳ ಬಂಡಿಯು
[ ಅಂಟಿ ಹೊರಟೆವು ಬಾಳ ಪಥದಲಿ ]
ಬಂಟರೆಲ್ಲರ ಶುಭದ ಹರಕೆಯ
ಸೊಂಟ ಬಾಗಿಸಿ ಪಡೆದ ಹಿರಿಯರ ವರಗಳನುಗ್ರಹದಿs || ೩ ||
ಬಳೆಯು ಮೇಲೇರದೆಲೆ ಮುಂಗೈ –
ಗಳಲಿ ನೋವಾಗಿರಲು ಹಯ್ಯೋ
ಕಳವಳದಿ ಕೆಳಗಿಳಿದು ಬಂದಿರಿ ಚಿಂತೆಯಾಗ್ರಹದಿs ||
ಬಳೆಯ ಸೆಟ್ಟಿಯ ಕುಹಕ ನಗೆಯಿಂ –
ದಳಿದ ತಾಳ್ಮೆಯ ಕೋಪವದು ಮೈ
ಪುಳಕಗೊಳಿಸಿತು ನಿಮ್ಮ ಗೆಳೆತನದುಪರಿ ವಾತ್ಸಲ್ಯ || ೪ ||
ಬೆಟ್ಟಗಳ ಸಾಲಿನಲಿ ಹಾದಿಯು
ಬೆಟ್ಟಗಲದಷ್ಟಿರಲು ಜೊತೆಯಲಿ
ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡೋಡಾಡುತಿದ್ದಿರಿ ನನ್ನ ಸಂತಸದಿs ||
ನಿಟ್ಟಿನಲಿ ಮುಂದಾಗಿ ನಡೆದಿರಿ
ಬಿಟ್ಟಿರದೆ ಕಣಿವೆಯಲಿ ಹಿಂಗಡೆ –
ಯೊಟ್ಟು ತಿರುಗುತಲೊಟ್ಟು ನಲಿಯುತ ಕೂಡೆ ಸಂಗಡಣೆ || ೫ ||
ಸಿರಿತನದಿ ಬಡತನದಿ ಯಾರೇ
ಇರಲಿಯಾರಿರದಿರಲಿ ಸಮದಿಂ
ಮೆರೆದಿರೆದರದೆ ದೊರೆಯ ತರದಲಿ ಧೀರ ನಿಲುವಿನಲಿs ||
ಸರಿಗನಿಗೆ ಒಪ್ಪಾಗಿ ಕಂದದ
ಮರಿಗೆ ನಾ ದಿಕ್ಕಾಗಿ ಜೊತೆಯ –
ಲ್ಲಿರಲು ಸಂಗಡ ಪಯಣಿಸುವ ನಾವ್ ತುಂಬು ಜೀವನದಿs || ೬ ||
– ರಾಮಚಂದ್ರ
